İçeriğe atla

Jean-Baptiste Bourguignon d'Anville

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Jean-Baptiste Bourguignon d'Anville
Doğum11 Temmuz 1697
Paris, Fransa Krallığı
Ölüm28 Ocak 1782 (84 yaşında)
Paris, Fransa Krallığı
Meslek

Jean-Baptiste Bourguignon d'Anville (Fransızca telaffuz: [ʒɑ batist buʁgiɲɔ dɑvil]; d. 11 Temmuz 1697, Paris – ö. 28 Ocak 1782), harita yapım standartlarını büyük ölçüde geliştiren Fransız coğrafyacı ve haritacı. Fransa'nın en büyük kartografik koleksiyonunu üreten D'Anville'nin tüm eserleri Fransa kralı tarafından satın alınmıştır. Yaşamı boyunca, büyük ölçüde orijinal araştırmalara dayanan 211 harita ve 78 inceleme yazısı/tez yayımlamış, kıtaların bilinmeyen alanlarını haritalarda boş bırakmış ve seleflerinin yaptığı haritaların aksine, şüpheli bilgileri kaydetmiştir.[1] Haritaları 19. yüzyıl boyunca haritacılıkta referans noktası olarak kaldı ve çok sayıda kâşif ve gezgin tarafından kullanıldı.[2]

D'Anville'in, "Description geographique de la Chine" adlı Çin ve Orta Asya haritası (1734), Çin İmparatorluğu'nun tamamını ilk kez sistematik bir şekilde gezen Fransız Cizvit ekibin araştırmasından derlenmiştir. (y. 1700)
Gürcistan ve Lazistan Sancağı haritası, 1794
Jean-Baptiste Bourguignon d'Anville: Troisième partie de la carte d'Asie, contenant la Sibérie, et quelques autres partiler de la Tartarie, Paris (1753)

Jean-Baptiste Bourguignon d'Anville, 11 Temmuz 1697'de Fransa Krallığı'nın Paris şehrinde doğdu. Coğrafi araştırmalarına çocukken başlayan d'Anville, on iki yaşında Latin yazarlar için haritalar çizmeye başlamıştı. Sonraki yıllarda antikacı Abbé Longuerue ile olan dostluğu, çalışmalarına büyük katkı sağladı.[3]

İlk ciddi haritası olan Antik Yunan haritasını on beş yaşındayken yayımladı. Yirmi iki yaşında Fransa kralının coğrafyacılarından biri olarak atandı ve coğrafya otoritesinin dikkatini çekmeye başladı. D'Anville, çalışmalarında dünya edebiyatında coğrafi niteliği olabilecek her şeyi kapsamayı hedefliyordu: bu amaçla, yalnızca antik ve modern tarihçileri, gezginleri ve anlatıcıları değil, aynı zamanda şairleri, hatipleri ve filozofları da araştırdı. Hedefi eski haritaların körü körüne kopyalanmasına son vererek, tüm tanımlayıcı otoritelerin titiz bir incelemesiyle yerlerin genel kabul gören konumlarını test etmek ve yetersiz desteklenen her ismi haritacılık dışında bırakarak coğrafyada reform yapmaktı. Daha önce ülke ve şehirlerle çevrili olan geniş alanlar böylece birdenbire boşluğa indirgenmişti.[3]

D'Anville ilk yıllarında Marchais, Charlevoix, Labat ve du Halde gibi gezginlerin çalışmalarını haritalarında kullanıyordu. du Halde tarafından Çin atlası yapması için görevlendirildi. Bu harita 1737'de Lahey'de yayımlandı.[3] Çin haritalarına ilişkin bilgiler, 1708'de Çin İmparatorluğu'na yapılan arazi araştırmalarından elde edilmişti. Hazırladığı Çin haritaları, 19. yüzyıl boyunca "Çin coğrafyası ve komşu bölgeler için standart Batı kaynağı" olarak kabul edildi.[4]

1735 ve 1736'da yeryüzü figürü üzerine iki risale çıkardı; ancak dünya haritasındaki geometrik problemleri edebi malzemelerle çözmeye yönelik bu girişimler, Maupertuis'in kutup dairesinde yaptığı ölçümlerle büyük ölçüde çürütüldü. D'Anville'in harita yaparken kullandığı tarihsel yöntem, 1743'te yayımladığı İtalya haritasında görece daha çok işe yaramıştı. İlk önce eski İtalya haritalarındaki hataları tespit etti, daha sonra haritanın kaynaklarını tam olarak gösteren değerli bir mémoir hazırladı. XIV.Benedict'in kısa süreli papalık devletinde yapılan trigonometrik bir araştırma, Fransız coğrafyacının sonuçlarını doğruladı. Daha sonraki yıllarında, Antik ve Orta Çağ coğrafyasıyla ilgili eserler verdi; Hristiyanlık öncesi medeniyetlerin (özellikle Mısır) haritasını Mémoire et abrégé de géographie ancienne et générale ve États formés en Europe après la chute de l'empire romain en occident (1771) isimli eserinde derledi. Bu eser günümüzde dahi kullanılmaktadır. Son çalışması, haritalar, planlar ve coğrafi materyallerden oluşan koleksiyonunu düzenlemekti. Avrupa'daki en kapsamlı coğrafya koleksiyonu olan çalışma, kral tarafından satın alınmıştı. Kral, ölene kadar d'Anville'nin koleksiyonunu kullanmasına izin verdi. d'Anville, beyinsel faaliyetlerini etkileyen bir hastalıktan dolayı hayatının son iki yılında eser üretemedi ve Ocak 1782'de öldü.[3]

1754'te, Académie des Inscriptions et Belles Lettres'e üye oldu. 1773'te Fransız Bilimsel Akademisi'na adjoint géographe unvanıyla kabul edildi ve aynı yıl kralın ilk coğrafyacısı olarak atandı. Ayrıca Londra Eski Eserler Derneği ve Rusya Bilimler Akademisi üyesiydi.[2]

Ölümünde 82 sene sonra Paris'in 14. bölgesindeki bir caddeye adı verildi. 1881'de Hotel de Ville'ye heykeli dikildi.[2]

Ay'daki Anville krateri ve Danville, Vermont kasabası onun ardından isimlendirilmiştir.[5]

  1. ^ "Anville, Jean Baptiste Bourguignon D'". The Columbia Encyclopedia. 6. Columbia University Press. 2012. 
  2. ^ a b c The History of Cartography, Volume 4: Cartography in the European Enlightenment. University of Chicago Press. 2020. ss. 114-115. ISBN 978-0-226-33922-1. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2021. 
  3. ^ a b c d Chisholm 1911.
  4. ^ "New Atlas of China, Chinese Tartary and Tibet". World Digital Library. 23 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2013. 
  5. ^ The Origin of Certain Place Names in the United States. Government Printing Office. 1905. ss. 100. 
Atıf

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]